“Het is niemand ontgaan dat het elektriciteitsnetwerk vol zit. Steeds vaker moet de netbeheerder nee verkopen met de boodschap dat het file is op het net,” steekt Zino van wal. “Binnen dit project onderzoeken we wanneer daar toch ruimte zit die we, als we het net slim benutten, nog goed kunnen inzetten tot de tijd dat het net is uitgebreid.”
Hoe dat zit
De kabels, schakelinstallaties en vermogenstransformatoren van het net hebben een bepaalde maximale grens van wat ze aankunnen. Die grens is vastgesteld op basis van temperatuur op een worst-case dag en een belasting die het hele jaar hetzelfde is. Het elektriciteitsverbruik door het jaar heen wordt in beeld gebracht aan de hand van metingen in het net en dit verandert natuurlijk gedurende de dag, maand en jaar. Komt deze elektriciteitsvraag eventjes boven de maximale grens uit, dan bestaat de kans dat de kabels te warm worden en kapotgaan. Duurzaam Energie Perspectief ziet hier echter een kans..
Weersafhankelijk
Zino: “De capaciteit van het netwerk wordt normaliter gebaseerd op de warmste dag van het jaar. Op zo’n dag is de omgevingstemperatuur hoog, maar zijn de pieken in het elektraverbruik meestal lager dan in de winter. Terwijl het in de winter koud is buiten en de vraag hoger ligt. Dat betekent dat we wellicht flexibeler kunnen omgaan met de netcapaciteit: want hoe erg is die korte piek in de winter nou écht? Wat we in het kader van dynamisch belasten voor ons zien is een variabel maximaal vermogen, gebaseerd op de échte beperking van de componenten: temperatuur. Daarmee kan het zo zijn dat we op een bepaald moment in de winter mensen wél kunnen voorzien van stroom, in plaats van ze te moeten afschakelen.”
Veel voordelen
Met het temperatuurmodel proberen Zino en zijn collega’s dus real time inzicht te krijgen in de daadwerkelijke capaciteit van het netwerk. “Dan zie je bijvoorbeeld voor het huidige moment en de komende twee dagen dat er een rood licht brandt op een bepaald punt. Daar wordt het dan te warm, dus moeten we een oplossing verzinnen. Zo’n oplossing kan zijn dat klanten lokaal elektriciteit produceren zodat we minder transport hebben.” De inzichten die ontstaan door het koppelen van de data maken betere benutting van het net mogelijk. “We kunnen meer klanten aansluiten en hoeven alleen af te regelen/schakelen als het echt nodig is. Doordat we minder flex-energie hoeven in te kopen werken we aan een duurzamer energiesysteem en bovendien nutten we de assets beter uit, wat de maakbaarheid bevordert.”
De 'verkeersinformatie' geeft real time inzicht in de daadwerkelijke capaciteit van de assets
Een stoplichtsysteem
Hoe het eruit komt te zien wordt momenteel verder uitgewerkt. “In ieder geval wordt het geen kopie van Google Maps, dat is voor de assets niet handig.” De projectleider fantaseert voorzichtig over een soort stoplichtsysteem waarbij te warm oranje is, heet rood etc. Wellicht met een tijdsindicator, zoals bij fietsstoplichten nog wel eens wordt gebruikt, zodat we weten dat we de huidige piek nog kunnen leveren. Gekoppeld aan een deelgebied. Het model wordt gemaakt aan de hand van KNMI-data, stroominformatie en eigenschappen van het netwerk. Als deze data met elkaar worden gecombineerd kan men uiteindelijk voorspellen wat de temperatuur van de assets is en zal zijn. “Maar zover zijn we nog niet. We starten nu met het plaatsen van sensoren die de daadwerkelijke temperatuur van de assets te meten, zodat we straks kunnen valideren,” besluit Zino. Zijn enthousiasme werkt aanstekelijk. We kunnen dan ook niet wachten om de eerste resultaten van dit project met jullie te delen.